ΙΕΡΑ ΠΟΜΠΗ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ

Σύμφωνα με τις φιλολογικές μαρτυρίες, η Ήλις (ή Ήλιδα) πρωτεύουσα της πόλης κράτους των Ηλείων και έδρα των διοργανωτών των Ολυμπιακών Αγώνων της αρχαιότητας, απείχε μέσω της πεδινής Ιεράς Οδού 300 στάδια (περίπου 58 χλμ.) από το Ιερό του Διός της Ολυμπίας. Την παραμονή της έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων, σχηματιζόταν η μεγαλοπρεπής Ιερά Πομπή η οποία ξεκινούσε από την Ήλιδα και ακολουθώντας την Ιερά Οδό μετέβαινε με πεζοπορία στην Ολυμπία.

Οι ελλανοδίκες, οι ιερείς και οι αξιωματούχοι της Ήλιδας, οι θεωροί, δηλαδή οι επίσημοι απεσταλμένοι των ελληνικών πόλεων, οι αθλητές με τους προπονητές τους ήταν τα εξέχοντα μέλη της πομπής που βρίσκονταν στην κεφαλή. Στην Ιερά Πομπή ενσωματώνονταν οι ιππείς και οι ηνίοχοι με τα αγωνιστικά άλογα και άρματά τους, οι κάτοικοι της Ήλιδας, οι Ηλείοι των περιχώρων και οι πολυάριθμοι ξένοι επισκέπτες και προσκυνητές μαζί με τις πλούσιες προσφορές τους και τα ζώα προς θυσία στον Δία.

Όταν η πομπή έφθανε στην πηγή Πιέρα, γινόταν από τους ελλανοδίκες μια θυσία χοίρου στο πλαίσιο καθαρτήριας τελετής. Στη συνέχεια, η Ιερά Πομπή κατευθυνόταν διά της Ιεράς Οδού προς την μικρή πόλη των Λετρίνων (κοντά στον Πύργο, τη σημερινή πρωτεύουσα της Ηλείας), όπου όλοι διανυκτέρευαν. Την επομένη, γύρω στο μεσημέρι, η πομπή έφθανε τελικά στην Ολυμπία και η άφιξή της σηματοδοτούσε την έναρξη μιας ακόμη Ολυμπιάδας.

Την ίδια πορεία δια μέσου της ηλειακής πεδινής Ιεράς Οδού ακολουθούσαν και στα Ηραία, γιορτή προς τιμήν της Ήρας που τελούνταν στην Ολυμπία και διοργάνωναν οι «δεκαέξι γυναίκες» των Ηλείων με έδρα τους στην Ήλιδα.

Παρόμοια με την ηλειακή Ιερά Πομπή σε μεγαλοπρέπεια και σημασία πρέπει να θεωρήσουμε την Πομπή των Παναθηναίων στην Αθήνα η οποία απαθανατίστηκε στην Ζωφόρο του Παρθενώνα.

Πηγή: Μουσείο της Ιστορίας των Ολυμπιακών Αγώνων της Αρχαιότητας – Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηλείας.